SERGİLENEN VEYA DEPOLANAN ESERLERİN ÖNLEYİCİ KONSERVASYONU
Konservasyon kelimesi Fransızca kökenli bir kelimedir ve dilimize çevirdiğimizde bir objenin mevcut durumunu korumak anlamına gelmektedir.
Kültürel mirasımızın koruyucu unsurlarından birisi olan müzeler barındırdıkları sanat eserleri, tarihi eserler, el yazmaları, kültürel eserler ve koleksiyon olarak değerlendirilebilecek her tür objenin sonraki nesillere aktarılmasından da sorumlu oldukları için envanterlerine yeni eser katarken bu sorumluluğu da alırlar. Sergilenen eserler kadar arşiv ve depolarda muhafaza edilen eserlerinde zamanın etkilerinden mümkün olduğu kadar az bir şekilde etkilenmelerini sağlamak amacı ile önleyici konservasyon planları yapmalı ve uygulamalıdırlar.
Muselera Müze Programı, eser bazında konservasyon tanımlama özelliği ile eserlerin önleyici koruma planları için ideal bir ortam sağlamaktadır. Eserler tanımlanırken ya da istenilen herhangi bir zamanda eserlere konservasyon tanımlanabilir ve bu eserler sergilenirken veya depolama süresince konservasyon durumları yönetilebilir.
Konservasyon, konservatörler, küratörler, müzecilik uzmanları, kimyagerler, bilim adamları ve diğer profesyoneller arasındaki işbirliğini içeren çok disiplinli bir alandır.
Konservasyon işleminin kapsamı ve temel yönleri şunlardır:
- Durum değerlendirmesi:Eser korumanın ilk adımı, nesnenin durumunu değerlendirmektir. Bu, nesnenin malzemelerinin ve yapısının yanı sıra mevcut koruma durumunun incelenmesini ve muhafaza edilecek alanların belirlenmesini içerebilir. Bu bilgi, en uygun koruma stratejilerini ve tedavilerini belirlemek için kullanılır.
- Temizlik: Eser koruma, nenin görünümüne ve dayanıklılığına zarar verebilecek kir, toz, pas, küf veya diğer yüzey malzemelerini çıkarmak için nesnenin doğru yöntemlerle temizlenmesini ve bu tarz olumsuz durumları önleyici aksiyonların alınması sağlanmalıdır. Objenin yapıldığı malzemenin özelliklerine göre periyodik olarak bakımlar planlanarak doğru yöntemler ile yapılması sağlanmalıdır.
- Sabitleme: Bazı durumlarda, daha fazla bozulmayı veya hasarı önlemek için nesnenin stabilize edilmesi de gerekebilir. Stabilizasyon, çatlakların veya kırık parçaların onarılmasını, zayıf veya hasarlı malzemelerin güçlendirilmesini veya daha fazla bozulmayı önlemek için nesnenin işlenmesini içerebilir.
- Çevresel kontrol ve önlem: Bir eserin depolandığı veya sergilendiği ortamın, onun korunması üzerinde önemli bir etkisi olabilir. Eser konservatörleri, sıcaklık ve nem seviyelerini kontrol etmek, ışığa maruz kalmayı azaltmak ve haşere istilası riskini azaltmak gibi nesnelerin depolandığı ve sergilendiği ortamın kontrol altında tutulması ve gerekli önlemlerin alınması sağlanmalıdır.
- Önleyici koruma: Önleyici koruma, eserin hasar görmesini veya bozulmasını meydana gelmeden önce önlemek için önlemler almayı içerir. Bu, nesnenin koruyucu bir muhafaza içine alınmasını, müze kalitesinde depolama malzemelerinin kullanılmasını veya el ile dokunma hasarını önlemek için nesneye erişimin sınırlandırılmasını içerebilir.
- Tedavi: Gerekirse, eser koruma, nesnenin onarılması veya orijinal durumuna geri getirilmesi için işlem yapılmasını içerebilir. Tedavi, kırık veya hasarlı parçaların onarılmasını, çatlakların veya kırkların doldurulmasını veya daha fazla çürümeyi önlemek için tedavilerin uygulanmasını içerebilir. Tedavi kararları genellikle nesnenin sahibi, küratörü veya diğer paydaşlarla istişare edilerek verilir ve koruma alanındaki etik ilkeler ve en iyi uygulamalar tarafından yönlendirilir. Eser koruma, müzelerin, galerilerin ve diğer kültürel kurumların çalışmalarının önemli bir parçasıdır ve kültürel mirasın korunmasında ve halkın erişimine açılmasında çok önemli bir rol oynar. Etkili eser koruma, işbirliği, uzmanlık ve kültürel miras nesnelerinin korunmasına bağlılık gerektirir.
- Müze Programı: Müzeler veya koleksiyonerlerin envanterinde bulunan eserlerin konservasyonunun doğru yöntemler ve doğru zamanda yapılmasını sağlamanın tek yolu sadece müzelerde kullanılmak amacı ile geliştirilmiş müze yazılımları kullanmaktır. Muselera Müze ve Koleksiyon yönetim programımız eserlerin konservasyonun doğru yöntemler ve düzenli olarak yapılmasını sağlayarak eser güvenliği sağlarken aynı zamanda önleyici bakımların yapılması sayesinde ileride oluşabilecek onarım maliyetlerinden tasarruf edilmesini sağlar.