Eser Bakım
ESER BAKIM PLANLAMA VE YÖNETİMİ
Planlı bakım, müze eserlerini iyi durumda tutmak ve gelecek nesiller için korunmalarını sağlamak için proaktif ve önleyici bir yaklaşımdır. Müze eseri planlı bakımına dahil olan faaliyetlerin listesi aşağıdadır:
Muselera, müzeler ve koleksiyonerlerin envanterlerindeki eser ve objeler için planlı bakımların düzenli ve doğru yöntemler ile yapılması amacı ile geliştirilmiş bir müze programıdır. Yapılacak bakımlar önceden günlük, haftalık, aylık veya yıllık olarak detaylı bir şekilde yapılacak işlemler ile birlikte planlanabilir. Bakımlar alanında uzman kişilere atanarak yapılacak bakım işlemlerinin doğru yöntemlerle ve zamanında yapılması sağlanır.
Müzedelerdeki eserlerin koruyucu bakımlarının yapılması eserlerin gelecek nesillere aktarılmasında en önemli unsurudur. Koruyucu bakımlar uzman kişiler tarafından kurallara uygun olarak yapılsa bile bu koruyucu bakımların düzenli ve eksiksiz yapılmaması durumunda eserlerin zarar görmesi ve kondisyonunu koruyamaması mümkün olmaktadır.
Muselera bakım planlama modülü sayesinde eser bazında yapılacak planlama ile eserlerin bakımlarının zamanında ve eksiksiz yapılması sağlanmaktadır. Bakımlar eserler bazında planlanabilmekte ve takip edilebilmektedir.
Bakım hatırlatma
Muselera bakım tarihi gelen eserler için ilgili kullanıcılara uyarı maili göndererek veya bildirim göstererek yapılacak bakımları hatırlatmaktadır. Bu sayede eserler ve nesneler gelecek nesillere en iyi kondisyonda aktarılabilmektedir.
Müze eserleri planlı bakımına dahil olan faaliyetlerin listesi aşağıdadır:
- Durum değerlendirmesi: Ele alınması gereken sorunları belirlemek için eserin durumunun kapsamlı bir değerlendirmesi yapılarak eserlerin mevcut kondisyonları Muselera müze programına girilir. Planlı bakımın ilk adımı, her bir yapının durumunu değerlendirmektir. Buna görsel inceleme, fiziksel inceleme ve mevcut belgelerin analizi dahildir. Görsel inceleme sırasında eser, renk değişikliği, çatlaklar, eksik veya gevşek parçalar ve diğer herhangi bir hasar veya deformasyon gibi bozulma belirtileri açısından incelenir. Fiziksel inceleme, eserin stabilitesinin test edilmesini, haşere istilası belirtilerinin kontrol edilmesini ve malzemelerin bütünlüğünün test edilmesini içerir. Muayene, X-ışınları veya kızılötesi görüntüleme gibi tahribatsız muayene yöntemlerini de içerebilir. Muselera programındaki mevcut kayıtların analizi, eser üzerinde gerçekleştirilen önceki raporların, tedavilerin veya müdahalelerin gözden geçirilmesini içerir. Bu bilgi, planlı bakım programının temelini oluşturan kapsamlı bir durum raporu oluşturmak için kullanılır.
- Çevresel kontrol: Sıcaklık, nem ve ışık seviyeleri gibi çevresel koşullar, müze eserlerinin korunmasında çok önemli bir rol oynar. Uygun olmayan çevre koşulları, eserlerin bozulmasına, renginin solmasına veya kırılgan hale gelmesine neden olabilir. Çevresel koşulların düzenli olarak izlenmesi ve ayarlanması, planlı bakımın önemli bir yönüdür. İdeal çevre koşulları eserin türüne ve malzemelerine bağlı olarak değişecektir, ancak genellikle müzeler 15-22°C sıcaklık aralığını ve %40-50 bağıl nem aralığını korumayı amaçlar. Ultraviyole (UV) radyasyon ve diğer ışık biçimlerinden kaynaklanan hasarları önlemek için ışık seviyeleri izlenmeli ve yönetilmelidir.
- Haşere yönetimi: Böcekler ve kemirgenler gibi haşereler, müze eserlerine önemli ölçüde zarar verebilir. Malzemeleri yiyerek ciddi hasarlara neden olabilirler veya eserlerin içine girerek yapısal hasara neden olabilirler. Düzenli denetimler ve proaktif haşere kontrol önlemleri, planlı bakımın önemli bir parçasıdır. Haşere kontrol önlemleri, böcek tuzaklarının, yemlerin ve böcek ilaçlarının yanı sıra ekranlar ve dışlama cihazları gibi fiziksel engellerin kullanımını içerebilir. Ayrıca müzeler, depolama alanlarında zararlıları yok etmek için düzenli fümigasyonlar da yapabilirler.
- Temizleme ve toz alma: Kir, toz ve kiri zamanla eserlerin üzerinde birikerek hasara neden olabilir ve görünümlerini etkileyebilir. Uygun yöntemler ve malzemeler kullanılarak düzenli temizlik ve toz alma, eserlerin görünümünün ve durumunun korunmasına yardımcı olabilir. Temizleme ve toz alma işlemi, yumuşak fırçalar, mikrofiber bezler ve nazik temizleme solüsyonları kullanılarak dikkatli ve metodik olarak yapılmalıdır. Eserlere daha fazla zarar verebileceğinden, sert kimyasallar, aşındırıcı malzemeler veya yüksek basınçlı hava tabancaları kullanmaktan kaçınmak önemlidir.
- Stabilizasyon ve konsolidasyon: Bir eserin hassas veya kırılgan bir durumda olduğu tespit edilirse, stabilizasyon ve konsolidasyon tedavileri gerekli olabilir. Bu tedaviler, eserin yapısını güçlendirmeyi ve daha fazla bozulmayı önlemeyi amaçlar. Stabilizasyon tedavileri, yapının yapısını güçlendirmek için yapıştırıcıların, reçinelerin veya diğer malzemelerin kullanımını içerebilir. Konsolidasyon işlemleri, yapı veya eseri güçlendirmek için yapı malzemeleri, mumlar veya reçineler gibi birleştiricilerin kullanımını içerebilir. Bu tedaviler, uygun malzeme ve teknikler kullanılarak eğitimli konservatörler tarafından yapılmalıdır. Depolama ve taşıma: Eserlerin uygun şekilde depolanması ve taşınması, korunmaları ve korunmaları için önemlidir. Eserler asitsiz kaplarda saklanmalı ve muhafaza edilmelidir.
- Saklama ve taşıma: Eserlerin uygun şekilde saklanması ve taşınması, korunmaları için önemlidir. Depolama koşullarının, işleme prosedürlerinin ve erişim politikalarının düzenli kontrolleri, planlı bakımın bir parçasıdır.
- Afete hazırlık: Yangın, sel ve deprem gibi afetler müze eserleri için önemli bir tehdit oluşturabilir. Düzenli afete hazırlık tatbikatları ve acil durum müdahale planlarındaki güncellemeler, planlı bakımın önemli bir yönüdür. Sonuç olarak, planlı bakım, müze eserlerini korumak için bir dizi faaliyeti içeren kapsamlı ve devam eden bir süreçtir. Müzeler proaktif bir yaklaşım benimseyerek koleksiyonlarının bakımlı olmasını ve gelecek nesiller için korunmasını sağlayabilir.
